برآورد حجم بهینه نمونه در مدلهای معادله ساختاری و ارزیابی کفایت آن برای پژوهشگران اجتماعی

مدل سازی معادله ساختاری به عنوان یک روش چندمتغیره برای تجزیه و تحلیل داده ها، به تدریج در حال گسترش است. هدف اصلی از نگارش مقاله حاضر، علاوه بر معرفی عمومی ترین روش های برآورد حجم نمونه قابل قبول به لحاظ علمی (توان آزمون قابل قبول و دقت در برآورد پارامترهای آزاد) که بتوان به نتایج حاصل از برآورد پارامترهای آزاد مختلف در یک مدل اعتماد کرد، معرفی معیارهای و روش هایی است که پژوهشگران اجتماعی می توانند از آن ها برای برآورد حجم نمونه و همچنین ارزیابی کفایت حجم نمونه مورد مطالعه بهره گیرند. استفاده از قواعد کلی و به عبارت دیگر، قواعد سرانگشتی[1] ، برای برآورد حجم نمونه در حال حاضر عمومیت دارند. این که این روش ها کدامند یکی از پرسش هایی که در متن حاضر تلاش شده است تا بدان پاسخ داده شود. با این حال و با وجود داشتن برخی مزایا، نظیر سهولت، استفاده از این قواعد دارای برخی نواقص است که بی توجهی به آن ها می تواند پژوهشگر را به نتایج نادرستی هدایت کند. یکی از مهم ترین ایرادهای استفاده از این روش ها آن است که محقق اغلب نمی تواند مطمئن باشد در شرایط خاصی که مدل خود را آزمون کرده است آیا حجم نمونه ای که برای برآورد پارامترهای مختلف از یک سو و آزمون کلیت مدل از سوی دیگر مورد تحلیل قرار گرفته اند به اندازه کافی بزرگ بوده است یا خیر. چنین وضعیتی، به ویژه به هنگامی که مدل تدوین شده به لحاظ تعداد متغیر مشاهده شده، تعداد سازه ها و تعداد پارامترها مدلی پیچیده است و مقروضه هایی نظیر نرمال بودن چندمتغیره نقض می شود با وضوح بیشتری خودنمایی می کند. بهره گیری از روش ساتوراـ ساریس که بر مبنای برآورد توان آزمون و تفاوت مربع کای (یا خی) (مقایسه یک مدل آشیان شده در مدل مادر) قرار دارد و همچنین بهره گیری از روش مونت کارلو که بر مبنای دقت برآورد پارامترهای آزاد قرار دارد، از جمله روش هایی هستند که پژوهشگران می توانند از آن برای ارزیابی کفایت حجم نمونه بهره بگیرند.